PV: Xin ông cho biết tiềm năng tài nguyên biển, hải đảo và thực trạng môi trường biển ở Thanh Hóa?
Ông Vũ Đình Xinh: Thanh Hóa có thế mạnh về tài nguyên biển, trong đó nổi bật là tài nguyên thuỷ sản với hơn 120 loài cá, thuộc 82 giống, 58 họ gồm 53 loài cá nổi, 69 loài cá đáy và các loại hải sản khác như ốc hương, sứa, tôm hùm… có giá trị kinh tế cao, tổng trữ lượng hải sản ước khoảng 140 - 165.000 tấn, tài nguyên du lịch biển, tiềm năng xây dựng cảng và dịch vụ hàng hải… Thanh Hóa có trên 8.000 ha bãi triều là môi trường thuận lợi để phát triển nuôi trồng thuỷ sản nước lợ như tôm sú, cua, rau câu… Có 15.326,91 ha đất lâm nghiệp ven biển đã được trồng rừng, rừng trên cạn có trữ lượng gỗ khai thác được 8.748 ha, rừng ngập mặn trồng các loại cây: Đước, Bần chua, Sú, vẹt… là nơi bảo vệ các loài động vật biển khi nước triều dâng và sóng lớn, cũng là nới trú ẩn cho các tàu thuyền tránh bão. Ngoài ra Thanh Hóa còn có khoáng sản Imenite tồn tại dưới dạng sa khoáng phân bổ dọc ven biển từ huyện Hoằng Hóa đến huyện Quảng Xương, bề rộng vỉa quặng từ 30 - 50 mét, bề dày từ 0,3 - 4 mét, với lượng khai thác hàng năm đạt vài nghìn tấn, thành phần khoáng vật chủ yếu là Imenid, ngoài ra còn có các khoáng vật khác như Zirco, Manozit… Với bờ biển dài và nhiều cửa lạch, Thanh Hóa còn có tiềm năng rất lớn về xây dựng cảng và phát triển vận tải biển, trong đó đáng chú ý nhất là khu vực Nghi Sơn, đây là khu vực được đánh giá có điều kiện thuận lợi nhất của vùng ven biển từ Hải Phòng đến Hà Tĩnh, ngoài ra dọc bờ biển còn có 6 cửa lạch lớn đang là tụ điểm giao lưu kinh tế và là những trung tâm nghề cá của tỉnh. Vùng biển Thanh Hóa có 2 đảo lớn là đảo Hòn Mê và đảo Nẹ, đây là 2 đảo có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh quốc phòng trên biển, theo quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ thì đảo Hòn Mê được xây dựng thành khu du lịch sinh thái cao cấp. Đây là lợi thế rất lớn để Thanh Hóa phát triển kinh tế, hội nhập với khu vực và với thế giới.
Cùng với giá trị và tiềm năng cho phát triển kinh tế xã hội, vùng ven biển và vùng biển Thanh Hóa đang đối mặt với những vấn đề về ô nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên sinh cảnh, thay đổi cấu trúc các hệ sinh thái. Do mật độ dân số tập trung tại các vùng ven biển đông, cùng với sự phát triển của ngành du lịch, sự gia tăng các cơ sở sản xuất công nghiệp, chế biến hải sản nên lượng rác và nước thải không qua xử lý đổ thẳng ra biển từ những đơn vị này ngày càng nhiều làm ô nhiễm  nguồn nước mặt ven biển. Diện tích rừng ven biển đang trong tình trạng suy giảm về diện tích và chất lượng rừng do tình trạng phá rừng trái phép để lấy gỗ, sự phát triển ồ ạt của nhiều ngành nghề kinh tế đã và đang tác động xấu đến việc quản lý và bảo vệ diện tích rừng phòng hộ ven biển, đã phá hoại nhiều diện tích rừng phòng hộ ven biển làm thay đổi kết cấu rừng, làm giảm chức năng phòng hộ. Do sự thay đổi khí hậu nên đã làm cho nước biển dâng lên và tần suất xuất hiện các cơn bão nhiệt đới thường xuyên hơn với cường độ mạnh hơn đã làm cho gia tăng lũ lụt ở các vùng cửa sông, ven biển, dẫn tới nhiều vùng đất canh tác và nguồn nước ngọt bị nhiễm mặn ngày càng gia tăng. Các hoạt động mở rộng mặt bằng xây dựng cầu cảng, nâng cấp và phát triển cảng, nạo vét luồng lạch, mở rộng diện tích nuôi trồng thuỷ sản đã và đang làm mất đi môi trường sống của nhiều loài thuỷ sinh dẫn đến nhiều loài có nguy cơ biến mất, làm suy giảm tính đa dạng sinh học.



 PV: Xin ông cho biết trước thực trạng về môi trường biển của tỉnh Thanh Hóa như vậy, nguyên nhân do đâu? và tỉnh Thanh Hóa đã có những giải pháp gì nhằm bảo vệ tài nguyên và môi trường biển, hải đảo?
Ông Vũ Đình Xinh:  Nguyên nhân gây nên các vấn đề môi trường biển là do việc quản lý tài nguyên môi trường biển chưa hiệu quả, chưa đồng bộ. Các hoạt động quản lý sử dụng tài nguyên biển còn mang tính chất đơn ngành, chưa có sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành liên quan với nhau, thiếu quy hoạch tổng hợp dài hạn về sử dụng tài nguyên môi trường biển, thiếu cơ chế, quy định trong phối hợp giữa các cơ quan, ban ngành trong việc quản lý tài nguyên, môi trường, chưa có sự chuẩn bị để đối phó với các rủi ro và thảm hoạ. Nhận thức của người dân về nhu cầu bảo vệ tài nguyên môi trường biển nhìn chung còn hạn chế do trình độ dân trí của người dân vùng biển còn thấp, kinh tế khó khăn, phong tục tập quán lạc hậu. Đặc biệt là chưa có một cơ sở dữ liệu chung thống nhất về tài nguyên môi trường biển của tỉnh Thanh Hóa để lưu giữ, phân tích và cung cấp thông tin giữa các ngành, các cấp. Thiếu vốn đầu tư cho các hoạt động quản lý, bảo tồn và phát triển tài nguyên môi trường biển, cũng như cơ sở hạ tầng bảo vệ môi trường biển.
Để phòng ngừa, ngăn chặn, kiểm soát ô nhiễm biển, đảo và để công tác quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường biển trong thời gian tới tốt hơn và hiệu quả hơn. Ngành TN&MT đã tham mưu cho UBND tỉnh Thanh Hóa cho xây dựng cơ chế, quy định trong phối hợp quản lý và chia sẻ thông tin giữa các ngành. Quy hoạch phân vùng sử dụng đới bờ. Xây dựng chương trình quan trắc môi trường tổng hợp đới bờ. Xây dựng và triển khai các chương trình truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cho cộng đồng dân cư ven biển về bảo vệ tài nguyên môi trường biển, tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, giảm thiểu rủi ro thiên tai ở các huyện ven biển… Ngày 05/5/2010 UBND tỉnh Thanh Hóa đã ra quyết định số 1475 phê duyệt dự án: “Xây dựng cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường biển tỉnh Thanh hóa”,  mục tiêu của dự án này làm cơ sở cho việc điều tra cơ bản, bảo vệ tài nguyên và môi trường đảm bảo phát triển bền vững vùng biển và ven biển của tỉnh Thanh Hóa phục vụ chiến lược Biển và hải đảo đến năm 2020 và những năm tiếp theo.
Năm 2010 Liên hiệp quốc đã tuyên bố là Năm Quốc tế về Đa dạng sinh học. Đây là cơ hội để nhấn mạnh tầm quan trọng của đa dạng sinh học đối với đời sống con người, chủ đề của Ngày môi trường Thế giới năm nay là : “Nhiều loài – Một hành tinh – Tương lai chúng ta”. Là cơ hội để chúng ta huy động sức mạnh cá nhân và tập thể ngăn chặn nguy cơ tuyệt chủng của các loài sinh vật. Chúng ta hành động không chỉ riêng ngày Môi trường Thế giới, mà hàng ngày chúng ta hãy quyết tâm làm nhiều hơn nữa, nhanh hơn nữa để bảo vệ môi trường biển, hải đảo và chống lại sự tuyệt chủng của các loài sinh vật biển./.
Xin cảm ơn ông!