Báo cáo dài 525 trang của UNEP được công bố ngay trước khi diễn ra Hội nghị cấp cao Liên hợp quốc về phát triển bền vững (Rio+20) cũng khẳng định môi trường toàn cầu đã ở thời điểm bước ngoặt nguy hiểm. Biến đổi khí hậu, sự cạn kiệt của tầng ozone, các nguồn hải sản giảm mạnh và sự tuyệt chủng của hàng loạt động vật là những đe dọa môi trường nghiêm trọng nhất. Dân số toàn cầu tăng nhanh, đô thị hóa và tiêu dùng không bền vững đã gây ra những tổn hại không thể ngờ đối với hành tinh.
Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc đồng thời là Tổng Giám đốc UNEP, Achim Steiner, kêu gọi các nhà hoạch định chính sách các nước và quốc tế hành động khẩn cấp để xác định các mục tiêu môi trường mới tại Rio+20, vì đây là diễn đàn lý tưởng để thúc đẩy các biện pháp cần thiết nhằm ngăn chặn thảm họa môi trường. Thời gian không còn nhiều để hành động khi dân số thế giới đang tăng nhanh đến 9 tỷ người vào năm 2050 và nền kinh tế toàn cầu đã tiêu dùng gần cạn kiệt các nguồn tài nguyên của Trái Đất.
Nếu xu hướng hiện nay vẫn tiếp tục, nếu các mô hình sản xuất và tiêu dùng hiện nay không thay đổi, thế giới sẽ phải chứng kiến các mức độ thiệt hại và suy thoái môi trường chưa từng thấy.
Báo cáo GEO-5 cho biết trong 90 mục tiêu môi trường hiện hành, chỉ có 4 mục tiêu đã đạt được tiến bộ quan trọng, trong đó thành công nhất là mục tiêu ngăn chặn sự cạn kiệt của tầng ozone và cung cấp quyền tiếp cận nước sạch. 24 mục tiêu quan trọng khác, trong đó có biến đổi khí hậu, sự cạn kiệt của nguồn hải sản trên các đại dương và sa mạc hóa mở rộng không đạt được tiến bộ nào.
Lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính đã tăng gần 40% trong thời gian từ năm 1992 đến năm 2010. Hiện trạng mất đa dạng sinh học đã ở mức báo động, đặc biệt đa dạng sinh học ở vành đai nhiệt đới của hành tinh đã giảm 30% kể từ năm 1992 đến năm 2010. Thiệt hại kinh tế hàng năm do biến đổi khí hậu sẽ lên tới 1-2% tổng sản phẩm nội địa toàn cầu vào năm 2100 nếu nhiệt độ Trái Đất tăng thêm 2,5 độ C. Để đáp ứng mức độ tiêu thụ tài nguyên và thải khí thải hiện nay, thế giới phải cần tới một Trái Đất rưỡi.
GEO-5 nhấn mạnh châu Á-Thái Bình Dương, ngôi nhà chung của hơn một nửa nhân loại, đóng vai trò then chốt để tạo ra một tương lai xanh trên hành tinh. Trung Quốc và Ấn Độ sẽ chiếm tới 57% mức tăng toàn cầu về khí thải liên quan đến vận tải từ năm 2005 đến 2030. Châu Á-Thái Bình Dương cũng đang đối mặt với nhu cầu đang tăng lên nhanh chóng về nước cho nông nghiệp và công nghiệp khi nguồn nước ngầm cạn kiệt, các dòng sông ngày càng ô nhiễm và bị chặn để phục vụ các nhu cầu thủy lợi và thủy điện./.
(TTXVN)